Anh ơi, em định mua viên tăng tes tự nhiên uống thử, có hại gì không anh? Đây là 1 câu hỏi mà em mình gửi cho mình tối qua. Mình biết rằng trên thị trường hiện nay, các hãng sản xuất ra rất nhiều sản phẩm khác nhau và đều hướng tới chung 1 lợi ích là tăng tes tự nhiên. Nếu để ý, mình sẽ thấy các sản phẩm này thường gồm những thành phần chung sau: Tribulus, Shilajit extract, Boron citrate & Brocoli powder.
Vậy thật sự các loại thực phẩm bổ sung này có thật sự hiệu quả không? Mình viết bài này trên cơ sở phân tích các nghiên cứu khoa học. Những lập luận, đóng góp, trao đổi mọi người có thể comment bên dưới. Mọi ý kiến sẽ đều mang tính đóng góp, tăng kiến thức cho cả mình cũng như mọi người. Em mình nhắn tin hỏi mình sản phẩm đều bao gồm các thành phần trên, cho nên bài này sẽ đi vào phân tích 4 chất này.
TRIBULUS
Tribulus còn được gọi là bạch tật lê là 1 loài thực vật có hoa nhỏ thường xuất hiện ở các vùng ẩm và nhiệt đới. Quả, lá, và rễ của nó được dùng để điều trị 1 số bệnh trong đó có rối loạn chức năng tình dục. Trong khi Tribulus thật sự là 1 chất mang đặc tính tốt thì người ta đã nghi vấn rằng Tribulus có thể tăng tes ở nam giới. Vậy, nghiên cứu nói gì?
1 nghiên cứu Random Controlled Trial (RCT study là 1 nghiên cứu cực kì đáng tin cậy, phải nói là tin cậy bậc nhất, chỉ kém tổng quan sau Systematic Review) đã thử nghiệm Tribulus trong 5 tuần đối với nhóm 11 cầu thủ bầu dục ảnh hưởng đến sức mạnh cơ bắp và thành phần cơ thể. Nghiên cứu này sử dụng placebo cho nhóm 11 cầu thủ khác để so sánh. Trong đó cả 22 cầu thủ đều tập các bài kháng lực như nhau, sức mạnh cơ bắp & thành phần cơ thể được theo dõi trước và sau khi bổ sung placebo và Tribulus. Sau 5 tuần tập luyện, sức mạnh tăng lên đáng kể mà không có bất kỳ sự khác biệt nào giữa các nhóm. Nghiên cứu kết luận rằng T. terrestris không tạo ra sự gia tăng lớn về sức mạnh hoặc khối lượng cơ nạc mà nhiều nhà sản xuất tuyên bố có thể đạt được trong vòng 5-28 ngày
--> Nghiên cứu kết luận Tribulus không làm tăng Testosterone.
1 nghiên cứu khác của Systematic Review đã đánh giá vai trò của T.Tribulus trong Test booster cũng như tình dục và các tính năng chính của nó. Để đánh giá ảnh hưởng của T.Tribulus đối với mức Testosterone ở người và động vật, tác giả đã tổng hợp nghiên cứu dữ liệu:
+ Nghiên cứu RCT bao gồm các đối tượng là người khỏe mạnh sử dụng T.Tribulus dưới dạng chất bổ sung duy nhất hoặc kết hợp, cùng với các nghiên cứu trên động vật với T.Tribulus như 1 phương pháp điều trị duy nhất trên 1 số loài đã được đưa vào. 11 nghiên cứu đáp ứng các tiêu chí. Kết quả cho thấy các thử nghiệm khác nhau về thời gian, liều lượng và việc bổ sung T.Tribulus dưới dạng điều trị duy nhất hoặc kết hợp, khiến việc phân tích tổng hợp là không thể. Tuy nhiên, vẫn có thể đưa ra đánh giá.
+ 1 số nghiên cứu hạn chế trên động vật cho thấy sự gia tăng đáng kể nồng độ Testosterone trong huyết thanh sau khi dùng T.Tribulus, nhưng chỉ là trên động vật. Tài liệu có sẵn về hiệu quả của T.Tribulus trong việc tăng cường nồng độ Testosterone cho người còn hạn chế. Các bằng chứng cho đến nay cho thấy T.Tribulus không có hiệu quả trong việc tăng nồng độ Testosterone ở người, do đó các tuyên bố và quảng cáo là không có cơ sở.
--> Nghiên cứu kết luận Tribulus không làm tăng Testosterone ở người.
+ Nghiên cứu khác cũng đánh giá việc sử dụng Tribulus ở vận động viên (phạm vi đối tượng nghiên cứu đã thu hẹp và nâng cao hơn). Xem xét các nghiên cứu đã thực hiện về ảnh hưởng của T.Tribulus đối với vận động viên, đặc biệt là về ảnh hưởng đến hiệu suất và trạng thái sinh androgen, các nghiên cứu nhấn mạnh rằng thiếu bằng chứng cho thấy tác dụng tăng cường của việc sử dụng T.Tribulus đối với các đặc tính y sinh con người. Kết quả trái ngược của các nghiên cứu nói trên cho thấy rằng các lời quảng cáo, tâng lên mây về T.Tribulus như 1 chất tăng cường Testosterone là không có cơ sở. Vì vậy, có những vận động viên sử dụng nó để cải thiện thành tích của họ thì nguyên nhân là do quảng cáo khuyến khích sử dụng T.Tribulus, có thể chỉ dẫn đến hiệu ứng giả dược tạm thời.
--> Nghiên cứu kết luận Tribulus không làm tăng Testosterone ở người hay vận động viên.
SHILAJIT EXTRACT
Shilajit là 1 loại bột màu nâu đen hoặc dịch tiết từ đá trên núi cao, thường được tìm thấy ở dãy Himalaya, Karakoram, Nepal, Bhutan, Girda, Nga, Mông Cổ và ở phía bắc Chile, nơi nó được gọi là Andean Shilajit. Mình đã research rất lâu cho hợp chất này và thật sự có quá ít nghiên cứu về vai trò của Shilajit đối với Test booster. Nhưng lại có rất nhiều kết luận khác rằng Shilajit là 1 hợp chất tốt nhìn chung trên nhiều phương diện sức khỏe.
1 nghiên cứu mù đôi (mù đôi là 1 phương pháp nghiên cứu nhằm giảm tính thiên vị và tăng tính xác thực, chuẩn xác đối với đối tượng nghiên cứu) nổi bật nhất được đưa ra ở trên tất cả các trang khoa học về dinh dưỡng được thực hiện năm 2015, trong đó các tình nguyện viên nam độ tuổi từ 45 đến 55, 1 nửa số người tham gia được cho dùng giả dược và 1 nửa được cho dùng liều 250 miligam (mg) shilajit tinh khiết hai lần 1 ngày. Sau 90 ngày liên tục, nghiên cứu cho thấy những người tham gia tiêu thụ shilajit tinh chế có mức Testosterone cao hơn đáng kể so với nhóm dùng giả dược.
Mình đã đọc hết các nghiên cứu này. Ban đầu sau khi loại trừ là còn 96 đối tượng chia làm 2 nhóm, và đến cuối cùng chỉ còn 75 người vì 21 người đã loại trừ vì nhiều lý do. Nồng độ tes có tăng ở nhóm sử dụng Shilajit và giảm ở nhóm giả dược. Kết luận đưa ra là tăng tes toàn phần và tự do. Nghiên cứu đã đảm bảo tính xác thực bởi mù đôi, nhưng sau 90 ngày sử dụng thì nhóm tác giả đưa ra kết quả nồng độ tes, điều này dẫn đến kết luận Shilajit làm tăng tes có thể chưa thật sự là đảm bảo kết quả. Bởi có quá ít nghiên cứu tới thời điểm hiện tại, và đây cũng là nghiên cứu duy nhất kết luận Shilajit làm tăng tes ở nam giới. Ngoài ra cơ chế (mechanism) của Shilajit trong việc tăng tes tự nhiên chưa được làm rõ. Do đó, kết quả tăng tes hoàn toàn có thể đến từ những lý do khác thay vì chỉ từ Shilajit trong nghiên cứu này.
1 bài báo khoa học được đăng tải cùng năm 2015, trong đó Sidney Stohs - PhD, Dean Emeritus tại Creighton University Medical Center cũng nói đến kết luận của nghiên cứu này. Tuy nhiên, ông vẫn đưa ra quan điểm rằng cần phải có các nghiên cứu khác sâu hơn ở con người, thứ nhất là ở tác dụng của nó với Test booster, thứ hai là tiêu chuẩn chuẩn bị Shilajit trong các sản phẩm thực phẩm bổ sung. Ngoài ra, Shilajit trong nghiên cứu được kết luận sẽ làm tăng tổng hợp và sản sinh tes, nhưng không ngoại trừ khả năng sau đó mức tes sẽ bị giảm về bởi phản ứng tự nhiên của cơ thể, không có tác động tự nhiên về mặt sinh lý (tập luyện, dinh dưỡng tốt).
Tất cả những điều này dẫn đến suy nghĩ gì? Đó là điều này khiến cho mình nhận thấy việc đưa Shilajit vào trong các loại supp hiện tại và quảng bá rằng Shilajit sẽ làm tăng tes tự nhiên chưa thật sự thuyết phục, đây là điều được nhấn mạnh, còn sử dụng sẽ vẫn tốt bởi vốn tính chất của nó là nhiều lợi ích cho con người. Trước khi có thêm các nghiên cứu đảm bảo kết quả nghiên cứu này cũng như củng cố thêm, thì mình thấy vẫn chưa đủ tin cậy.
BORON CITRATE
Boron là 1 loại khoáng chất và chất dinh dưỡng mà cơ thể con người cần. Nó được tìm thấy trong tương đối loại thực phẩm tự nhiên. 1 số công ty cũng sử dụng chất bổ sung có chứa Boron. Boron citrate rất quan trọng đối với sự khỏe mạnh của xương, giảm các vấn đề về khớp. Nó hoạt động cùng với canxi trong xương. Boron cũng đã được sử dụng để hỗ trợ điều trị viêm xương khớp. Mô cơ cũng phụ thuộc vào liều lượng Boron đầy đủ hay không.
- 1 nghiên cứu tương đối gần vào năm 2015 về ảnh hưởng của Boron đối với lượng tes ở nam giới. Những người tham gia nghiên cứu được cung cấp với liều lượng 6mg hàng ngày. Tất cả những người tham gia được yêu cầu uống bổ sung mỗi ngày trong khoảng thời gian 1 tuần. 1 số phát hiện đã được báo cáo. Trong đó phát hiện quan trọng nhất là sự gia tăng nồng độ Testosterone.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng bổ sung Boron giúp cải thiện tổng chuyển hóa Testosterone. Điều này có nghĩa là tổng Testosterone đã được chuyển hóa thành Testosterone tự do. Giải thích chỗ này 1 chút: Testosterone tự do đề cập đến các hormone lưu thông tự do trong hệ thống máu. Đây là hormone mà nam giới muốn tập trung khi xem xét mức Testosterone của họ. Tổng Testosterone đề cập đến tất cả các hormone sinh dục nam trong cơ thể. 1 số hormone này liên kết với các phân tử. 1 khi Testosterone được liên kết với 1 phân tử, cơ thể không thể tự do sử dụng nó. Testosterone tự do trong hệ thống tuần hoàn máu có thể được sử dụng bởi các tế bào và mô trên khắp cơ thể.
Quay trở lại nghiên cứu thì mức Testosterone tự do ở những người tham gia là nam giới đã tăng gần 25%. Điều này xảy ra chỉ trong 1 tuần. Nó cho thấy rằng Boron có tác dụng nhanh chóng trong thời gian ngắn đối với việc sản xuất Testosterone ở nam giới.
--> Từ đây mình có thể suy ra được gì? Thật ra thì phân tích này mang thiên hướng cảm tính khá nhiều, nhưng mình thấy vẫn có phần science based.
Cách mà nghiên cứu này được thực hiện cũng khá giống với Aspartic Acid. Đã có rất nhiều nghiên cứu về Aspartic Acid thậm chí là các nghiên cứu đều có những kết quả rất khác nhau. Do đó 1 Systematic Review đã đánh giá việc tổng hợp những nghiên cứu này không thật sự đem lại kết quả bởi tính chất của các nghiên cứu trước đó khá nghèo nàn hoặc đều gặp điểm khuyết. Có nghiên cứu kết luận DAA tăng tes short-term, nhưng cũng có những nghiên cứu kết luận DAA không tăng tes long-term. Tức là sao? Tức là có thể tes sẽ tăng trong thời gian ngắn 14-28 ngày. Nhưng sau đó sẽ bị giảm về mức ban đầu hoặc thấp hơn (Đã có nghiên cứu đưa ra kết luận DAA làm giảm tes ở những người đàn ông có tập kháng lực).
Câu truyện của Boron Citrate cũng vậy. Chỉ có duy nhất 1 nghiên cứu này đưa ra thông tin rằng Boron tăng tes short-term cụ thể là 7 ngày. Nhưng có lẽ sẽ cần nghiên cứu long-term để đánh giá sau đó mức tes có bị suy giảm về ngưỡng tự nhiên của 1 người hay không.
--> Vậy thì, Boron citrate là 1 chất tốt và đáng để bổ sung. Nhưng, khẳng định Boron tăng tes tự nhiên, và chỉ dựa vào nghiên cứu ngắn hạn 7 ngày, từ đó đưa vào thực phẩm bổ sung và quảng bá, là chưa thỏa đáng.
BROCCOLI POWDER
Broccoli powder đơn giản là chiết xuất của súp lơ xanh, được công nghệ thành dạng bột. Nói về tác dụng của súp lơ thì … quá nhiều lợi ích. Có thể xem thêm tại đây. Broccoli powder tăng tes tự nhiên à?? Giảm estrogen để giúp cho nồng độ tes không bị ảnh hưởng thì có vẻ đúng hơn. Và cũng không có nhà khoa học nào nghiên cứu về bột súp lơ chiết xuất để tăng tes tổng hợp tự nhiên cả. Nếu bạn không tin thì có thể research từ bất cứ nguồn science evidence-based nào.
--> Đồng ý rằng, các sản phẩm của súp lơ như bột, chiết xuất, hoặc chính loại rau củ súp lơ là cực kì cực kì tốt. Chắc chắn ai cũng biết, cả thế giới biết không chỉ người tập. Nhưng cho 1 thành phần chính vào sản phẩm tăng tes tự nhiên là bột súp lơ, thì rõ ràng là không đúng sự thật!
KẾT LUẬN CUỐI CÙNG VỀ SẢN PHẨM TĂNG TESTOSTERONE
Thực phẩm bổ sung tăng Testosterone
1. Cần thêm nhiều nghiên cứu để làm rõ hơn các chất được sử dụng trong những sản phẩm tăng tes tự nhiên có thật sự hiệu quả hay không
2. Các sản phẩm tăng tes đang được quảng cáo và nâng lên quá nhiều so với tính năng thật sự của chúng.
3. Chẳng có sản phẩm nào tăng tes tự nhiên hết. Nếu có bất cứ hợp chất nào có tác dụng đó, cũng đều chỉ là short-term. Tức là nếu tes của bạn có tăng lên thật, nó sẽ chỉ là boost lên trong 1 thời gian rất ngắn, sau đó cơ thể sẽ tự điều chỉnh giảm về mức vốn có của cơ thể bạn. Cho nên, đừng để quảng cáo của các hãng thực phẩm bổ sung lừa bạn nữa!
4. Thay vì bỏ tiền để tìm sản phẩm tăng tes tự nhiên như thực phẩm bổ sung, lời khuyên thật sự của mình là hãy để tiền đó ăn những thực phẩm với chất lượng tốt (high quality), thay vì ăn ức gà công nghiệp hãy ăn ức gà ta, thay vì bò rẻ tiền bò mỡ hãy mua bò loại 400 nghìn - 2 triệu/ kg chẳng hạn. Và việc còn lại là tập luyện thật tốt. Chắc chắn mức tes tự nhiên của bạn sẽ được cải thiện. À, nhớ thỉnh thoảng phải đi khám và đo nồng độ tes để biết cơ thể mình ra sao nhé. Ngồi ở nhà sẽ không biết được nó tốt hơn hay kém đi đâu nhé mọi người