Nội dung chính trong bài nầy:
1. Người làm văn phòng thường bị đau lưng
2. Mỗi người có bệnh khác nhau, không ai giống ai
3. Trị bệnh phải từ gốc không phải ngọn
4. Tập sai kỹ thuật gây đau lưng chứ không phải do động tác
5. Hạn chế gập xương sống ra phía trước
VÌ SAO BẠN ĐAU LƯNG
Vì sao bạn đau lưng là câu hỏi không chỉ của dân tập gym thể hình mà còn của dân công sở. Càng tiếp xúc nhiều với những người phải ngồi làm việc nhiều thì mình như cảm thấy gần như ai làm văn phòng cũng bị thoát vị, gai đôi, đau lưng dưới không xác định nguyên nhân ...
Vì sao bạn cứ mãi đau lưng không hết
Thường khi bị đau lưng thì các bạn lại thường đi hỏi xin kinh nghiệm của người khác cũng đã bị đau lưng, rồi tìm đến các cách phổ biến như massage, châm cứu, đu xà, bơi, giãn cơ ... Nhưng rất tiếc những cách nào chỉ giống như là thuốc giảm đau thôi. Nếu không tác động được vào cái gốc rễ thì bạn sẽ chẳng bao giờ khỏi. Để mình nói một điều hiển nhiên là: nói đến bệnh tật thì chẳng ai giống ai cả. Hiện tượng có thể giống nhau nhưng cơ chế gây ra cơn đau lại khác nhau, nhưng may mắn là chúng cũng chỉ có vài loại. Và trong bài viết hôm nay mình sẽ đề cập đến hai nguyên nhân phổ biến nhất để các bạn có biện pháp điều trị cho mình phù hợp hơn.
Trước tiên có một sự hiểu nhầm mà mọi người hay gặp phải mà mình cần nói rõ trước: Đa phần mọi người nghĩ khi lưng bị đau là do vận động nặng như nhấc đồ vật nặng, tập nặng (squat, deadlift...) nhưng thực tế là lưng rất khó bị tổn thương theo hướng này miễn là khi vận động bạn sử dụng đúng kỹ thuật. Bệnh lý về lưng phổ biến hàng đầu là thoát vị đĩa đệm và nó thường dẫn đến đau thần kinh tọa, tê nhức dọc từ suốt mông đến bàn chân của một bên, xảy ra khi phần nhân của đĩa đệm bị thoát ra phía sau gây chèn vào dây thần kinh kiểm soát hoạt động của chi dưới.
Vấn đề là nếu như bạn giữ cho tư thế mình tốt, tức là giữ nhân đĩa đệm ở vị trí trung tâm của đĩa thì khi chịu lực nén lên cột sống (nâng nặng) thì lực này sẽ được phân tán rất đều ở từng tầng đĩa đệm và khó xảy ra tình trạng thoát dịch ra phía sau như trên, mà nó thường gây áp lực làm biến dạng mạnh hơn theo chiều dọc, tức là tác động thẳng vào thân đốt sống phía trên và dưới nó.
Xem hình mô phỏng số một dưới đây sẽ giúp bạn hình dung được cơ chế thực sự gây thoát vị, đó chính là khi bạn gập xương sống mình ra phía trước! Lúc này nhân đĩa đệm sẽ dịch chuyển ra sau, và dưới áp lực chạy dọc xương sống nó sẽ bị 'đùn' ra phía sau bao ngoài đĩa đệm.
Mô phổng khi bị thoát vị đĩa đệm
Thực tế nghiên cứu cho thấy bạn khó có thể bị thoát vị đĩa đệm nếu như không gập người ra trước, uốn cong cột sống. Và lực tác động đủ gây ra thoát vị khi xương sống bị cong như thế không cần lớn mà chỉ cần nhiều lần là đủ. Vậy nên các anh/chị làm văn phòng phải ngồi nhiều mà không chú ý thì lưng họ sẽ luôn trong tư thế cong, gây đẩy đĩa đệm ra phía sau. Và nếu bạn chưa biết thì khi bạn ngồi ghế thì lực tác động lên xương sống sẽ cao hơn cả khi bạn đứng.
Vậy nên biện pháp để phòng và điều trị đau lưng do thoát vị đĩa đệm tiên quyết đầu tiên là hạn chế gập xương sống ra trước trong quá trình bạn sinh hoạt. Tất nhiên nếu bạn khỏe mạnh thì việc gập người như thế thi thoảng sẽ chẳng có hại gì vì cơ thể ta không mỏng manh đến thế, nhưng nếu bạn cứ liên tục gập duỗi xương sống như mấy người tập gập bụng 1000 cái/ngày thì rõ ràng là cắm đầu vào nguy cơ, thứ nữa là một khi đĩa đệm đã tổn thương thì khả năng chịu lực nén càng kém hơn, vì thế cho nên nếu cần cúi xuống phía trước để làm gì đó thì bạn nên giữ lưng mình thẳng và đẩy mông ra đằng sau (dùng khớp hông) hoặc xuống dưới (Squat) để nâng đồ vật lên.
Nguyên nhân gây tổn thương thứ hai như mình cũng nói qua ở trên đó là khi lực nén gây áp lực theo chiều dọc lên các đốt sống từ bên trên và bên dưới. Nếu xương bạn yếu (ví dụ do loãng xương) thì đốt sống sẽ bị nứt và dịch nhân có thể thoát từ đĩa đệm vào trong thân đốt sống. Tình trạng này cũng khiến cho địa đệm bị mất chiều cao và nhiều người sẽ chuẩn đoán cho bạn nhầm là bị thoát vị, trong khi nó là một vấn đề hoàn toàn khác. Để tránh được tổn thương trong trường hợp này đòi hỏi bạn phải có chệ độ ăn cân bằng, cung cấp đủ chất cho cơ thể, và quan trọng hơn là bạn phải luyện tập, vận động thể chất, bởi xương cũng là một mô sống, nó không hề 'chết' như nhiều người nghĩ, nếu bạn có thói quen rèn luyện hợp lý thì nó sẽ khỏe mạnh, cứng hơn. Sự thực là khi khám nghiệm cơ thể của những người từng là vận động viên cử tạ thì các nhà nghiên cứu cũng thấy cấu trúc xương của họ vững chắc hơn người thường rất nhiều.
Thêm tí nghiên cứu cho đỡ suông: đây và đây. Đến đây thì bạn đã hiểu vấn đề vì sao bạn đau lưng rồi nhé, đã hiểu thì cũng biết luôn cách hạn chế đau lưng rồi đấy.
