1 vấn đề chúng ta băn khoăn về chất lượng thức ăn là nhiễm khuẩn thực phẩm và 1 vấn đề nữa là ảnh hưởng đến sức khoẻ của thuốc trừ sâu.
CẨN THẬN VỚI DƯ LƯỢNG THUỐC TRỪ SÂU
Thuốc trừ sâu trong thực phẩm làm ảnh hưởng đến sức khoẻ
Như chúng ta đã biết, trong thực vật có chứa các chất được gọi là dưỡng chất thực vật (phytochemical hay phytonutrient) góp phần đem lại nhiều lợi ích sức khoẻ khi chế độ ăn có nhiều hoa quả, rau củ và các sản phẩm nguyên cám. Nhiều loại dưỡng chất thực vật cũng giúp cây trồng tồn tại, chủ yếu dưới vai trò diệt cỏ hoặc diệt sâu để phòng ngừa tổn hại từ cỏ dại và côn trùng tự nhiên. Tuy nhiên, có tới hơn hai ngàn loại sâu bọ, cỏ dại hoặc bệnh làm tổn hại 1/3 diện tích trồng trọt mỗi năm. Để giảm thiểu tác hại từ các loại sâu bệnh, người làm nông nghiệp đã phát triển các loại thuốc diệt cỏ và thuốc trừ sâu tổng hợp để tăng cường khả năng bảo vệ tự nhiên của cây trồng.
Các chất diệt cỏ và trừ sâu tổng hợp có thể đi vào cơ thể qua việc hấp thụ qua da, hít vào qua phổi, hoặc qua thức ăn và thức uống. Mặc dù các chất này có tác dụng bảo vệ hiệu quả cho cây trồng khỏi sâu hại, tuy nhiên chúng có chức năng rất khác trong cơ thể người so với các dưỡng chất thực vật. Sự tiếp xúc lâu dài với các hoá chất tổng hợp có thể gây ra nhiều vấn đề sức khoẻ, bao gồm bệnh hô hấp, bệnh thần kinh, khiếm khuyết di truyền và sảy thai ở phụ nữ, ung thư và tử vong. 1 mặt, chúng ta phải kiểm soát sự tổn hại do sâu bệnh gây ra để cung cấp thực phẩm, nhưng mặt khác, sức khoẻ của cộng đồng không nên bị ảnh hưởng bởi việc sử dụng các chất hoá học. Đây là sự tiến thoái lưỡng nan liên quan đến thuốc trừ sâu và các chất tương tự.
Các bệnh nghiêm trọng nhất do thuốc trừ sâu có liên quan đến sự tiếp xúc trong công việc, như những người làm việc tại nông trại phải tiếp xúc với nồng độ cao hàng ngày, hoăc những người sống gần khu vực phun thuốc. Tuy nhiên, sự tiếp xúc trực tiếp với 1 lượng nhỏ thuốc xịt côn trùng tại nhà cũng được thấy làm ảnh hưởng đến chức năng não, gây ra nóng tính, mất ngủ và giảm khả năng tập trung. Những người thận trọng nên tránh tiếp xúc trực tiếp với các chất này nhiều nhất có thể, thậm chí việc rửa tay với xà phòng cũng có rất ít tác dụng trước sự hấp thụ qua da của các chất xịt côn trùng.
Vấn đề tiếp xúc với thuốc trừ sâu ở trẻ em sẽ đáng lo ngại hơn do trẻ em có cơ thể nhỏ hơn và thường ăn lượng lớn hoa quả và rau củ trên mỗi đơn vị cân nặng hơn. Các nghiên cứu gần gây cho thấy rằng trẻ nhỏ có thể gặp phải nhiều vấn đề sức khoẻ do tiếp xúc với thuốc trừ sâu. Doust và các đồng nghiệp nhận thấy rằng tiếp xúc với thuốc trừ sâu có liên quan đến hen suyễn ở trẻ em nhiều hơn người trưởng thành. Muñoz-Quezada và đồng nghiệp lưu ý rằng gần như toàn bộ 27 nghiên cứu về việc tiếp xúc với thuốc trừ sâu ở trẻ nhỏ cho thấy tác động tiêu cực đến sự phát triển của thần kinh như khả năng nhận thức, hành vi và khả năng vận động, trong khi đó American Academy of Pediatrics báo cáo rằng có bằng chứng cho thấy mối liên hệ giữa sự tiếp xúc sớm với thuốc trừ sâu và ung thư ở trẻ nhỏ, suy giảm chức năng nhận thức và vấn đề về hành vi. Tác động của thuốc trừ sâu đến sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh là 1 vấn đề quan ngại chính, và các chuyên gia về sức khoẻ khuyến cáo rằng thức ăn cho trẻ nhỏ không nên chứa thuốc trừ sâu.
Các tổ chức chính phủ đang nỗ lực để giảm tồn dư thuốc trừ sâu trong thực phẩm mà chúng ta ăn, và ngày càng có nhiều nông dân tham gia sản xuất không dùng thuốc trừ sâu, sản xuất các sản phẩm được chứng nhận hữu cơ. Các cây trồng sử dụng công nghệ gen cũng giúp làm giảm nhu cầu sử dụng thuốc trừ sâu.
Dựa trên hiểu biết hiện tại ta có thể đưa ra những lời khuyên sau để giúp giảm lượng thuốc trừ sâu trong thức ăn mà mình ăn:
1. Tránh tiếp xúc trực tiếp với da hoặc hít phải thuốc trừ sâu.
2. Quá trình chuẩn bị thức ăn có thể giúp giảm tồn dư thuốc trừ sâu. Rửa thức ăn kĩ; 1 phần, nhưng không phải toàn bộ thuốc trừ sâu trong hoa quả và rau củ có thể tan trong nước. Việc rửa đồ ăn đặc biệt hữu ích trong việc loải bỏ tồn dư thuốc trừ sâu có trong trái táo, chuối, ngô, nho, đào và cà chua. Việc bỏ vỏ của hoa quả và rau củ cũng hữu ích. Bỏ vỏ có hiệu quả với táo, cà rốt, dưa chuột, nho, cam, đào và khoai tây. Loại bỏ phần lá bên ngoài của thức ăn. Quá trình nấu nướng cũng có thể hữu ích đặc biệt với súp lơ, đỗ xanh, khoai tây và cà chua.
3. Ăn ít mỡ động vật và hải sản từ vùng nước bị ôi nhiễm. Thuốc trừ sâu có thể tập trung trong mỡ động vật.
4. Mua hoa quả và rau củ đúng mùa.
5. Ăn đa dạng thực phẩm. Khi đó 1 loại thực phẩm có chứa thuốc trừ sâu sẽ chỉ đưa 1 phần rất nhỏ vào chế độ ăn của bạn.
6. Mua các loại thức ăn được chứng nhận cơ, do chúng có ít tồn dư thuốc trừ sâu hơn các loại thức ăn truyền thống.
