Trong bài viết trước về chất béo thì HFI đã đề cập qua về OMEGA 3. Tuy nhiên với tầm quan trọng và lợi ích của dạng chất béo này thì thật đáng tiếc khi không có bài viết nào chi tiết hơn về chúng. Dưới đây là những thông tin và lưu ý mà bạn cần biết về OMEGA 3
NGUỒN GỐC VÀ TÊN GỌI
Omega 3 thiết yếu cho chúng ta hơn bạn tưởng tượng nhiều
Cùng với OMEGA 6 thì OMEGA 3 thuộc dạng Acid béo không bão hòa đa (Polyunsaturated Fat), đây là loại Acid béo thiết yếu (Essential) nghĩa là cơ thể chúng ta cần chúng nhưng không thể tự tổng hợp được mà chỉ có thể nạp vào qua đường thực phẩm. Các Acid béo có 2 đầu là COOH được coi là đầu mạch và được gọi là Alpha. Đầu CH3 được coi là đuôi mạch và được gọi là Omega (dựa theo bảng chữ cái Hy Lạp). 1 trong những cách mà các Acid được đặt tên được tính bởi vị trí của liên kết đôi đầu tiên tính từ đuôi mạch (Omega), vì thế với vị trí liên kết đôi thứ 3 từ dưới lên mà Acid béo này được gọi là OMEGA 3.
PHÂN LOẠI CÁC OMEGA 3
3 loại OMEGA 3 phổ biến nhất là ALA (Alpha Lipoic Acid), EPA (Eicosapentaenoic Acid) và DHA (Docosahexaenoic Acid). Tuy nhiên thì ALA được sản xuất trong cơ thể người và khó để chuyển hóa thành EPA và DHA với kèm theo đó thì những lợi ích của ALA cũng có trong EPA và DHA nên chúng ta sẽ chỉ tìm hiểu kĩ về EPA và DHA.
1. EPA: là 1 chất quan trọng của cơ thể, nó giúp sản xuất Prostaglandin trong máu và Prostaglandin có tác dụng giảm và ngăn ngừa chứng huyết khối, giảm độ đông của máu.
2. DHA: đây là chất rất cần thiết, nó là thành phần cấu tạo chủ yếu nên các tế bào thần kinh của não, bên cạnh đó thì DHA cũng chiếm tỉ lệ cao trong võng mạc của mắt, thiếu hụt DHA có thể gây ra nhiều vấn đề cho cơ thể.
CÁC LỢI ÍCH CỦA OMEGA 3
Lợi ích của Omega 3 cho sức khỏe khá nhiều
1. Cải thiện sức khỏe cho mắt: kể cả với những ai không quá am hiểu về OMEGA 3 thì vẫn sẽ luôn biết rằng bổ sung Acid béo này sẽ tốt cho thị lực của họ. Quả thực như vậy, việc thiếu DHA có thể dẫn đến việc tăng các vấn đề về mắt và bên cạnh đó, khi bạn bổ sung đủ OMEGA 3 thì các nghiên cứu đã chứng minh nó giúp phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ bị thoái hóa điểm vàng.
2. Giúp tăng cường sức khỏe não bộ của trẻ trong giai đoạn mang thai và đầu đời: việc được bổ sung đủ OMEGA 3 (đặc biệt là DHA) từ khi còn trong bụng mẹ và giai đoạn đầu đời là vô cùng quan trọng đối với trẻ nhỏ. Các chuyên gia đã chỉ hàng tá các lợi ích mà Acid béo này mạng lại cho trẻ như: trí thông minh tốt hơn, cải thiện khả năng giao tiếp, ngăn ngừa bại não và rối loạn tăng động giảm chú ý ...
3. Các lợi ích về sức khỏe và ngăn ngừa tác nhân gây bệnh tim mạch: bên cạnh các lợi ích về thị lực và não bộ thì OMEGA 3 còn được sử dụng bởi nó đem đến nhiều cải thiện có lợi cho sức khỏe chung của cơ thể. Bổ sung OMEGA 3 có thể làm giảm lượng Triglyceride (chất béo trung tính) qua đó hỗ trợ cho việc tập luyện giảm mỡ. Bên cạnh đó thì Acid béo này còn có liên quan đến việc cải thiện các vấn đề về huyết áp, giúp hạn chế bệnh tăng huyết áp (nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch). Các nghiên cứu còn tiếp tục chỉ ra rằng OMEGA 3 giúp cho các động mạch trơn tru và không bị hư hại bằng cách ngăn ngừa các mảng bám có thể hạn chế và làm cứng động mạch của bạn.
1 yếu tố cũng cần được cân nhắc là khả năng kháng viêm (Anti-Inflammation), viêm là 1 phản ứng tự nhiên và quan trọng của cơ thể. Tuy nhiên thì trong nhiều trường hợp, những loại viêm dài hạn (Long-Term Inflammation) có thể góp phần gây ra 1 số bệnh mãn tính trong đó có cả vấn đề tim mạch. Chính vì thế, khả năng làm giảm các phân tử và các chất liên quan đến gây viêm của OMEGA 3 trong trường hợp này là vô cùng quan trọng.
Mặc dù có rất nhiều bằng chứng cho thấy OMEGA 3 giảm thiểu các yếu tố và nguy cơ gây ra bệnh tim mạch nhưng chưa có bằng chứng nào đủ thuyết phục về việc chúng có thể ngăn ngừa các cơn đau tim và đột quỵ.
4. Tăng cường sức khỏe xương khớp: Eicosapentaenoic Acid (EPA) được nghiên cứu và chỉ ra rằng khi sử dụng cùng với Gamma Linolenic Acid có thể giúp tăng hấp thụ, giảm bài tiết và giúp lắng đọng Canxi trong xương và điều này có thể dẫn đến việc hạn chế được các nguy cơ bị mắc bệnh loãng xương. Cùng với đó thì vào năm 2012 đã có 1 đánh giá xem xét lợi ích của dầu cá trong điều trị viêm khớp (Arthritis), đóng góp lớn là vai trò của EPA và DHA trong việc giảm sưng và đau khớp. Còn đối với bệnh viêm xương khớp (OsteoArthritis) thì vẫn cần thêm nhiều bài kiểm tra và phân tích tổng hợp hơn để làm rõ hiệu quả của OMEGA 3 với các trường hợp này.
5. Nâng cao hiệu quả giấc ngủ: giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc hồi phục và phát triển của cơ thể không chỉ đối với người tập luyện mà là với tất cả mọi người. Việc thiếu các Acid béo OMEGA 3 đã được chỉ ra là có liên quan tới nhiều các vấn đề khi ngủ. Hormone Melatonin và tầm quan trọng của nó đến giấc ngủ đã không còn phải bàn cãi nhiều, có nhiều cơ sở khoa học nghi vấn về sự liên quan của Hormone này với liều lượng DHA trong cơ thể. Các thử nghiệm mới đây trên cả người lớn và trẻ nhỏ đều có chung 1 kết quả là sử dụng OMEGA 3 sẽ làm tăng cường độ dài và chất lượng giấc ngủ.
TÁC DỤNG PHỤ CỦA OMEGA 3 KHI SỬ DỤNG QUÁ LIỀU
a. Tiêu chảy là 1 trong những tác dụng phụ phổ biến nhất khi sử dụng quá liều OMEGA 3 bên cạnh những triệu chứng tiêu hóa khác như đau bụng, buồn nôn dựa trên 1 báo cáo vào năm 2013 tại Mỹ.
b. 1 lợi ích của OMEGA 3 là chống đông máu, tuy nhiên lợi ích này sẽ có khả năng ảnh hưởng không tốt tới những ai tiểu cầu thấp hoặc khả năng đông máu kém.
c. Tính chống viêm của Acid béo OMEGA 3 đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, vậy nhưng các nhà khoa học cho biết 1 lượng dư thừa OMEGA 3 có thể dẫn đến phản ứng miễn dịch rối loạn đối với nhiễm virus hoặc vi khuẩn.
LƯU Ý KHI SỬ DỤNG OMEGA 3
Cách thức Omega 3 hoạt động trong cơ thể
1. Các loại cá là nguồn phổ biến để nạp OMEGA 3, tuy nhiên để nạp đủ thì lượng cá phải ăn hàng tuần là khá lớn, hãy chọn những loại cá có hàm lượng thủy ngân thấp (cá hồi, cá trê, cá rô phi ...)
2. Với mỗi cá nhân sẽ có 1 liều lượng sử dụng OMEGA 3 phù hợp, tuy nhiên tùy vào tình hình sức khỏe và bệnh lí, hãy trao đổi với chuyên gia để có con số phù hợp nhất.
3. Cục quản lí thực phẩm và dược phẩm (FDA) của Mỹ khuyến nghị các nhãn mác thực phẩm không nên khuyến khích quá 2g EPA+DHA mỗi ngày.
4. Để có đủ lượng OMEGA 3 cần thiết cho cơ thể thì nên sử dụng thực phẩm bổ sung, tuy nhiên khi chọn mua các loại thực phẩm bổ sung OMEGA 3 thì nên nhìn hàm lượng EPA và DHA rồi chia cho giá tiền để có thể chọn được loại tốt và phù hợp với giá cả.
5. Không nên mua dầu cá có tỉ lệ EPA và DHA thấp vì để đủ lượng cơ thể cần thì phải uống nhiều serving hơn và có khả năng dẫ đến các tác dụng quá liều đã đề cập ở trên.
6. Tỉ lệ giữa OMEGA 6 : OMEGA 3 nên là 4:1 hoặc thấp hơn.
