Mấy tháng trước mình có viết 1 bài giải thích võng lưng dưới chưa chắc đã là xấu. Vậy còn gù lưng trên thì sao? Muốn biết được có xấu hay không mình phải biết lý do tại sao lưng trên ta lại hay gù khi ngồi nhiều. Mình sẽ ko đề cập đến việc gù do cấu trúc khung xương do di truyền hay chấn thương.
Khi ngồi, thân trên của ta sẽ bao gồm đầu, xương sườn, tim, phổi và các nhóm cơ mặt trước thân trên như ngực, vai, tay sẽ tạo ra 1 hệ có trọng lực nằm trước cột sống. Trọng lực này sẽ cách cột sống 1 khoảng cách d và tạo ra 1 moment kéo cho lưng trên gù xuống. Vậy muốn phần lưng trên thẳng thì các nhóm cơ lưng (Lower, middle traps, rhomboid, rear delt, infraspinatus) và erector spinae phải kích hoạt liên tục trong thời gian dài và sẽ dẫn đến việc mỏi, gây mất tập trung làm việc.
VẬY VIỆC GÙ XUỐNG CÓ LỢI THẾ GÌ
Gù lưng trên tốt hay xấu
1. Giảm moment quay của trọng lực thân trên đến cốt sống (hình bên trên: d2 < d1, cùng 1 trọng lực F, nên moment M2 = F x d2 < moment M1 = F x d1)
2. Tận dụng passive tension của các nhóm cơ lưng và dây chằng giữa các đốt sống
3. Tạo lực nén lên nội tạng và các nhóm cơ ổ bụng, lực nén này sẽ tạo phản lực đi lên (định luật 3 Newton) làm giảm lực kéo của nội tạng thân trên.
Tất cả các điều trên sẽ làm giảm đáng kể công của các nhóm cơ lưng, tránh mỏi, tập trung làm việc hơn. Tất nhiên, hệ quả sẽ là nhóm cơ cervical extensors sẽ bị mỏi, tuy vậy nhóm cơ này rất nhỏ so với nhóm cơ lưng. Thêm vào đó, mechanical advantage của khớp cổ/sọ lớn hơn so với xương sống. Vậy nên mức độ mỏi sẽ không bằng với việc giữ thẳng lưng trong thời gian dài.
Với lý do trên thì theo mình, việc hơi gù 1 chút khi làm việc không làm sao, thậm chí còn có lợi vì mình sẽ tập trung hơn vì sẽ đỡ bị mỏi những nhóm cơ lớn vùng lưng. Tuy vậy, giống như với võng lưng dưới, giữ ở vị trí này quá lâu sẽ không tốt, nó sẽ làm tạo cho mình thói quen xấu, làm yếu nhóm cơ vùng lưng do phụ thuộc quá nhiều vào passive tension và phản lực khoang bụng, gây đau mỏi cervical extensor mãn tính, tạo lực trượt (shear force) lên đĩa đệm trong thời gian dài, tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm.
ĐỂ HƯỞNG LỢI TỪ VIỆC HƠI GÙ LƯNG TRÁNH NHỮNG TÁC HẠI
1. Cứ 30 phút ngồi ta nên đứng dậy đi lại, thẳng lưng, tập những bài làm khỏe middle, lower traps, external rotator, dãn cổ trong vòng 5 min.
2. Đi tập gym để tiết ra các chất giảm đau như dopamine, endorphine và Overload vào các nhóm cơ trên, tăng sức mạnh, sức bền, hỗ trợ giảm mức độ gù khi ngồi.
